Veneuze insufficiëntie

Functie van de aders

Het arteriële systeem vervoert zuurstofrijk bloed en voedingsstoffen naar de verder gelegen delen van het lichaam, waarna het veneuze systeem het bloed terugbrengt naar het hart. De aders in de benen moeten daarbij het bloed tegen de zwaartekracht in omhoog pompen. Dat gebeurt door de beenspieren die de aders samenknijpen telkens als ze samentrekken (spierpomp in de kuit). De kleppen in de aders functioneren als terugslagkleppen en voorkomen dat het bloed terug naar beneden stroomt en zich daar verzamelt.

Hoe ontstaat veneuze insufficiëntie?

Als de kleppen in de aders niet meer goed sluiten, kan het bloed terug naar beneden stromen en zich daar verzamelen in de onderste delen van de benen. De aderwand is niet bestand tegen de hogere druk en zet uit. Het gevolg is dat de kleppen nog minder goed sluiten dan voorheen. Uiteindelijk worden de uitgezette vaatjes zichtbaar als dunne bezemrijsvarices en de grotere aderen als kronkelende blauwachtige spataders, die vaak goed zichtbaar zijn onder de huid. Het bloed dat zich heeft verzameld in de aders lekt ook naar buiten in het omliggende weefsel. Gezwollen benen en dikke enkels zijn daarom ook een teken van veneuze insufficiëntie. Als de ziekte zich nog verder ontwikkelt, spreken artsen van chronische veneuze insufficiëntie (CVI).

Oorzaken van veneuze insufficiëntie

Het risico op de ontwikkeling van veneuze insufficiëntie neemt toe met de leeftijd. Vrouwen hebben er vaker last van dan mannen. De redenen hiervoor zijn de verschillende structuur van het bindweefsel bij vrouwen en het hormoon oestrogeen. Dat is ook waarom veneuze insufficiëntie vaker optreedt tijdens de zwangerschap, als de oestrogeenconcentratie hoger is. Bij veneuze insufficiëntie is er ook vaak sprake van erfelijke aanleg. In dit geval zullen verschillende familieleden aan deze aandoening lijden. Obesitas en activiteiten waarbij iemand lang moet zitten of staan kunnen ook bevorderend werken voor het ontstaan van veneuze insufficiëntie.

Wat gebeurt er als veneuze insufficiëntie niet behandeld wordt?

Veneuze insufficiëntie geeft aanleiding tot een hele reeks symptomen en aandoeningen met steeds ernstigere gevolgen:

Bij het eerste teken van veneuze insufficiëntie, zoals pijnlijke, vermoeide, zware of gezwollen benen, bezemrijsvarices en spataders, moet een specialist (fleboloog, angioloog, vaatchirurg, dermatoloog) uw benen onderzoeken. Met een echografisch onderzoek (Doppler-onderzoek) kan de arts de toestand van uw veneuze systeem beoordelen en aandoeningen en bloedstolsels die zich mogelijk gevormd hebben, herkennen.

Als de zwakte van het veneuze systeem, in eerste instantie meestal het oppervlakkige veneuze systeem, niet behandeld wordt kunnen er spataders en trombose ontstaan, die ook het diepe veneuze systeem aantasten, in de vorm van diepe veneuze trombose.

Als een bloedstolsel van de trombose losraakt, kan dit leiden tot een levensgevaarlijke longembolie. Een veneuze beenwonde (ulcus cruris) is een ander effect van chronische veneuze insufficiëntie.

Tips voor het dagelijks leven om veneuze insufficiëntie te voorkomen