Als wonden niet genezen
Wonden op het onderbeen die slecht of helemaal niet genezen, worden veneuze beenulcera genoemd. Ze treden vaak op bij de mediale malleolus (binnenkant enkelbot). Dit komt vaak voor bij ouderen met verscheidene onderliggende aandoeningen. Diabetes of een zwak hart bevorderen ook het ontstaan van veneuze beenwonden. Vrouwen hebben vaker veneuze beenwonden dan mannen. De belangrijkste oorzaak is doorgaans veneuze insufficiëntie die al jaren bestaat. Artsen spreken dan van een veneuze beenwonde.
Hoe een veneuze beenzweer zich ontwikkelt
Door de chronisch disfunctionele aders (medische term: chronische veneuze insufficiëntie) kunnen de aders het bloed niet langer snel van de benen naar het hart voeren. Het bloed hoopt zich op en maakt de aders wijder. Door deze zogenaamde stuwing worden de kleinste bloedvaatjes, die capillairen of haarvaten heten, aangetast. Deze vaatjes brengen zuurstof en voedingsstoffen naar de cellen en voeren de afbraakproducten van de stofwisseling af. Beschadigde haarvaten kunnen deze functie niet langer goed uitvoeren. Eerst wordt de huid in de aangetaste delen gevoelig, minder elastisch en harder. Uiteindelijk sterft de huid af en kan zelfs het kleinste, nauwelijks zichtbare wondje zich ontwikkelen tot een open wonde die vocht afscheidt.
De open wonde is erg pijnlijk. Micro-organismen die de wond en de omgeving ervan koloniseren creëren onaangename geuren. In veel gevallen zijn mensen met een veneuze zweer bang om naar buiten te gaan en vermijden ze contact met andere mensen. Vanwege de pijn nemen de patiënten een vermijdingshouding aan. Ze bewegen het aangetaste been nauwelijks. Door dit gebrek aan mobiliteit wordt ook het pompmechanisme uitgeschakeld dat het bloed terug naar het hart voert. Zo ontstaat er een vicieuze cirkel.
Prognose
Sommige mensen lijden jarenlang aan veneuze beenzweren, maar de vooruitzichten zijn ook goed voor dergelijke patiënten: ca. 90% procent van alle veneuze beenzweren kan genezen als alle behandelingsprocedures die tegenwoordig beschikbaar zijn, benut worden.
Fases van de behandeling en genezing
Fase 1: wondreiniging
Als gevolg van de chronische insufficiëntie van de aders in het been, worden veneuze beenwonden vaak omgeven door verhard bindweefsel dat verwijderd moet worden. Er kan ook zalf gebruikt worden die het dode weefsel en de biofilm zachter maakt, om de wond te reinigen. Speciale vezelstoffen zwellen op in de vochtige wond en absorbeert het wondvocht. Verband met zilverdeeltjes wordt gebruikt voor de ontsmetting van ontstoken wonden die door bacteriën geïnfecteerd zijn.
Fase 2: vorming van nieuw bindweefsel
Tijdens de tweede fase van de wondgenezing vult het lichaam het gat in de huid weer op. Om de groei van het bindweefsel te bevorderen, worden er vlakke verbanden (hydrocolloïd- en hydropolymeerverbanden) aangebracht die de productie van bindweefsel stimuleren en de wond vochtig houden.
Fase 3: vorming van nieuwe huid
Tijdens de derde fase van de genezing trekt de wond samen en groeien er huidcellen vanaf de wondrand naar binnen, waardoor de wond gesloten wordt. Aangezien fase 1 en 2 van de wondgenezing bij chronische insufficiëntie van de aders sterk verstoord zijn, bereiken de meeste veneuze beenwonden de derde fase niet zonder een ondersteunende wondbehandeling. In deze laatste fase moet er ook een evenwichtige vochtigheidsgraad zijn en mag het verband niet aan de kwetsbare jonge huid kleven. Voor dit doel wordt doorgaans dun vlak verband (hydrocolloïd- of hydropolymeerverband) gebruikt.
Om deze fase te verkorten kan een wond die een bevredigende mate van granulatieweefsel aanmaakt, bedekt worden door een dun huidtransplantaat dat operatief weggenomen is bij de patiënt (zo nodig met lokale verdoving). Hiervoor bestaan een aantal chirurgische procedures, waarbij kleine eilandjes huid getransplanteerd worden of dunne huidtransplantaten aangebracht worden op de wond.
Producten van medi
De medische elastische compressiekousen van medi kunnen u helpen met de behandeling van chronische veneuze aandoeningen.
Reiniging van veneuze beenwonden